Het sluipend gevaar van kwartsstof

Gevaren van kwartsstof

Wat is kwartsstof ?

Kwartsstof is één van de meest voorkomende mineralen op aarde. Het bestaat uit silicium (Si) en zuurstof (O2). De chemische formule is SiO2.

Kwarts is aanwezig in zand en de meest natuurlijke gesteenten. Nagenoeg ALLE bouwmaterialen bevatten dus kwarts.

We noemen materialen ‘kwartshoudend’ als ze meer dan 1,5% kwarts bevatten.

Wat zegt de regelgeving ?

De grenswaarde mag niet overschreden worden en bedraagt voor kwartsstof 100 µg of 0,100 mg gedurende een volledige werkdag van 8 uur, of aan een piekbelasting van 800 µg gedurende 1 uur.

100 µg kwartsstof komt overeen met een volle soeplepel.

Activiteit Hoeveelheid kwartsstof in de lucht (in mg/m³)
Zagen Tot ca. 15 = 150 keer te veel!
Sleuven frezen Tot ca. 15 = 150 keer te veel!
Vlakfrezen Tot ca. 15 = 150 keer te veel!
Schuren/slijpen Tot ca. 15 = 150keer te veel!
Boren Tot ca. 2,5 = 25 keer te veel!
Vegen Tot ca. 1 = 10 keer te veel!
Bewerkingen in composietsteen geven een nog hogere blootstelling (zie hierna)

 

Composietsteen Kwartsstof (in mg/m³)
Droogslijpen 44,37 (ca 450 keer te veel)*
Nat slijpen 2,87 (ca 30 keer te veel)**
Nat slijpen + lokale afzuiging*** 0,33 (ca 3 keer te veel)***

Al deze handelingen zijn boven de grenswaarde!

* Composietsteen niet droogslijpen want na 1 min is de grenswaarde al bereikt!

** Ook bij natslijpen is de grenswaarde snel bereikt, meer bepaald na een kwartier!

*** Natslijpen met lokale afzuiging:

  • Dit is afzuiging van het met kwartsstof vervuild water
  • Ook deze handeling kan niet gedurende 8u worden uitgevoerd worden, maximaal een 2 tal uur
  • Extra ademhalingsbescherming is ook hier noodzakelijk

 

Materiaal   % kwartsstof
Composietsteen 70 - 95 %
Zandsteen 50 - 90 %
Gres 50 - 90 %
Kalkzandsteen 30 - 83 %
Machinale steen 40 - 70 %
Betonsteen 23 - 40 %
Cellen-beton 12 - 44 %
Baksteen tot 30 %
Graniet 20 - 30 %
Marmer 2 %

 

Collectieve bescherming tegen kwartsstof

  • Zorgen voor voldoende ventilatie op de werkplek
  • Slijpen met water
  • Een slijpschijf met een verende afschermkap en afzuiging gebruiken (stofafzuiging aan de bron)
  • Slijpen met rechstreekse stofafzuiging
  • Bouwmaterialen knippen p.v. slijpen
  • Werkplek stofzuigen p.v. te vegen om te vermijden dat er stof opwaait

Individuele bescherming tegen kwartsstof ... PBM

  • Stofmasker FFP3
  • Halfgelaats- of volgelaatsmasker met FFP3-filter
  • Wegwerpoverall
  • Krasvrije veiligheidsbril
  • Gehoorbescherming
  • Veiligheidshelm

FPP1

Nominale beschermingsfactor x4

 

  • Schuren, slijpen, boren en zagen
    • Cementspecie
    • Plamuurmateriaal
    • Roest
    • IJzer en staal

 

  • Werken met:
    • Grafiet
    • Katoen
    • Bloempoeder

FFP2

Nominale beschermingsfactor x12

 

  • Schuren, slijpen, boren en zagen
    • Beton en pleisterwerk
    • Glasvezel en isolatie
    • Dakpannen en tegels
    • Kunststof & plastic

 

  • Gieten / spuiten
    • Beton en cement

 

  • Schrijnwerkerij
    • Niet behandeld hout
    • Verwijderen verflagen en kleefstof

 

  • Metaalwerken
    • Solderen en laswerken

FFP2 met filtering van organische dampen (concentratie < VME) uit non woven synthetisch materiaal, en met actieve koolstof geïmpregneerd. Bescherming tegen schadelijke geuren (lasrook)

  • Reiniging
    • Sporen en schimmels
    • Ontvetten

FFP3

Nominale beschermingsfactor x50

 

  • Asbest
    • Zonder verwerking !
  • Kwartsstof …. aanwezig in
    • Composietsteen – Zandsteen
    • Kalkzandsteen – Kasseien
    • Betonsteen – Cellenbeton
    • Baksteen – Graniet – Machinale steen
  • Cement- en betonstof

 

  • Pesticides
    • in poedervorm
  • Biologische argentia en Farmaceutica

 

  • Behandeld hout
    • Exotisch hout
  • Metaalwerken
    • Chroom, Edel- en roestvrij staal
    • Lood
    • Booglassen